Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!
Log in

Wybory 1932

Wyróżniony Wybory 1932
Rok 1932 w Niemczech stał pod znakiem wyborów. Rozpoczęły go wybory prezydenckie 13 marca, Do Landtagu wybierano 24 kwietnia, zaś do Reichstagu wybory odbyły się 31 lipca. Wyniki, które są dostępne dotyczą jednak tylko Górnik i to na tej miejscowości chcemy skupić naszą uwagę. W okresie międzywojennym 1922-1939 uderzające jest umocnienie się wśród mieszkańców i gwałtowne rozszerzanie wpływów lewicowych w ich komunistycznym wydaniu. Wpływy te okazały się na tyle istotne dla ogólnej charakterystyki wsi, że zjednały Górnikom współcześnie wśród mieszkańców okolicznych miejscowości opinię „die rote Hochburg", „Czerwonej Twierdzy".

 Oczywiście, korzenie tych postaw tkwią w czasie bezpośrednio powojennym,  ale w dobie powstań i plebiscytu wysunął się na pierwszy plan element patriotycznego, polskiego zaangażowania, tłumiąc niejako podnoszenie poglądów lewicowych. Przyczyną wzrostu popularności komunistów była z pewnością trudna sytuacja ekonomiczna, zwłaszcza po wybuchu wielkiego kryzysu ekonomicznego. Komuniści wydawali się posiadać lek na tak złożoną sytuację. Polskie postawy próbowały odnaleźć się po przegranym plebiscycie w tworzeniu i utrzymywaniu instytucji głównie kulturalnych, edukacyjnych polskich. Jakkolwiek pojawiło takich inicjatyw sporo, nie miały one specjalnego rozmachu. Można odnieść wrażenie, że nastroje we wsi w zdecydowanie większym stopniu niż przed paru laty zaczęły skłaniać się ku niemczyźnie. Ogromną rolę w widocznej wówczas ekspansji niemieckości odegrała szkoła, prowadząc umiejętnie politykę zjednywania sobie mieszkańców szeregiem inicjatyw (typu np. liczne wycieczki dla dzieci). Jak się wydaje, podobną rolę odegrał Kościół, a ściślej biorąc, jego lokalny reprezentant w osobie proboszcza stolarzowickiego, ks. Johannesa Wyciska, zajmującego raczej obce orientacji polskiej stanowisko (co nie oznacza bynajmniej jakiegoś ideologicznego zaangażowania po stronie niemieckiej - po prostu ksiądz, jak można przypuszczać, był lojalnym obywatelem Niemiec).Wahlschein_President_1932

W wyborach prezydenckich z 13 marca 1932 roku ujawnił się częściowo nowy rozkład politycznych sympatii. Dotychczas przeważało poparcie dla lewicy komunistycznej i choć bezapelacyjnym zwycięzcą w Górnikach został komunista Ernst Thälmann, na którego głosowało 53,7% wotantów, pojawiło się spore poparcie dla Adolfa Hitlera, na którego głosowało 21,4% górniczan. ernst_thalmannMarszałek von Hindenburg otrzymał 21%, kandydat nacjonalistycznej prawicy Düsterberg 2,1%, socjaldemokrata Winter zaledwie 0,8%. Wtedy również wybory odbywały się w dwóch turach, a w całych Niemczech zwyciężył Paul von Hindenburg z Koalicji Weimarskiej (53,1%), za nim Adolf Hitler z NSDAP (36,7%), trzeci był Ernst Thälmann z KPD (10,1%). Wykres poniżej przedstawia wyniki w Górnikach.

W kwietniowych wyborach do Landtagu w Obwodzie Górniki (Friedrichswille) bezapelacyjnie zwyciężyła KPD (Komunistyczna Partia Niemiec). Daleko za nią była partia Zentrum, potem SPD i niemieckie partie prawicy narodowej (DNVP i DVP).

W wyborach do Reichstagu 31 lipca 1932 roku pojawiła się NSDAP z wynikiem 13%. Jednak KPD uzyskała w Górnikach aż1932-kpd 64% głosów przy frekwencji wynoszącej 73%. Zaznaczył się również wzrost poparcia dla Zentrum, które otrzymało 9% głosów. W całych Niemczech zwyciężyła NSDAP (37,3%), komuniści znaleźli się na trzecim miejscu (14,3%) za SPD (21,6%). Wykres poniżej przedstawia wyniki wyborów w Górnikach.

Wydaje się, że wyborczy rok 1932 był przełomowy,  ponieważ kolejne wybory do Reichstagu 5 marca 1933 roku pokazały inny rozkład głosów. "Ale o tym w następnym odcinku".


Sebastian Rosenbaum: Górniki [Friedrichswille] Miejscowość i Mieszkańcy, s. 165-170
Zobacz Plakaty wyborcze z 1932 roku

 

 

 

 

 

Ostatnio zmienianywtorek, 25 listopad 2014 10:28
Zaloguj się, by skomentować
Banner 468 x 60 px